W ciągu ostatnich stu lat mężczyźni stali się wyżsi i ciężsi od kobiet

Różnica we wzroście i wadze między kobietami a mężczyznami zwiększa się. Według nowego badania mężczyźni na całym świecie przybierali na wadze i stawali się wyżsi dwa razy szybciej niż kobiety. Naukowcy oparli swoje wnioski na danych zbieranych przez ponad 100 lat.

Różnice anatomiczne między płciami, czyli dymorfizm płciowy, występuje u wielu gatunków. Dotyczy to także ludzi. U człowieka, poza odrębną budową narządów płciowych i odmiennych zachowaniem, mężczyźni są średnio wyżsi, bardziej umięśnieni i więcej ważą od kobiet. Tak jak u wielu innych gatunków, u których samce są większe ze względu na konkurencję o partnerki lub preferencje samic, badacze uważają, że podobnie jest u ludzi. Większy wzrost i większa waga, a co za tym idzie, większe umięśnienie, mogą być postrzegane jako oznaki zdrowia i witalności. W dalekiej przeszłości więksi i silniejsi wygrywali walki o kobiety.

Obecnie rywalizacja ta przeniosła się na inne sfery, a walki o partnerki już się nie toczą (tak często). Mimo to, mężczyźni nadal rosną. Niektórzy naukowcy sugerują, że dzieje się tak, ponieważ kobiety wciąż wolą łączyć się z wyższymi i umięśnionymi mężczyznami. W ramach nowego badania uczeni z Uniwersytetu Genueńskiego we Włoszech, University of Missouri w USA i z University of Roehampton w Wielkiej Brytanii przyjrzeli się dymorfizmowi płciowemu u ludzi, a konkretnie różnicom we wzroście i wadze na przestrzeni ostatniego stulecia. W swoich pracach wykorzystali dane zbierane przez ponad sto lat, dostępne w bazach Światowej Organizacji Zdrowia i znaleźli dowody na rosnący dymorfizm płciowy u ludzi.

Wyniki oraz opis analiz ukazał się na łamach pisma „Biology Letters” (DOI: 10.1098/rsbl.2024.0565).

Kobiety kontra mężczyźni

Mężczyźni są przeciętnie wyżsi, bardziej umięśnieni i ciężsi od kobiet. Na przykład taki dorosły Holender, a to właśnie Holendrzy są uważani za najwyższą nację świata, średnio ma 184 cm wzrostu, a dorosła Holenderka 171 cm. W tym przypadku różnica we wzroście wynosi 13 cm, ale zgodnie z wynikami badań, różnica ta powiększa się. Zarówno mężczyźni, jak i kobiety stają się wyżsi i ciężsi, ale u mężczyzn proces ten przebiega szybciej. Wynika to, jak sądzą autorzy publikacji, z poprawy diety i opieki zdrowotnej.

”Wraz z międzynarodową i międzypokoleniową poprawą warunków życia, gdy ustępują stresogenne czynniki środowiskowe, przyrost masy ciała i wzrostu u mężczyzn jest ponad dwukrotnie większy niż u kobiet. Nasze badanie łączy biologię ewolucyjną z miarami dobrostanu człowieka, dostarczając nowatorskiego wglądu w to, jak czynniki społeczno-ekologiczne i dobór płciowy kształtują kluczowe cechy fizyczne” – napisali autorzy w publikacji.

Bazy danych WHO, na których oparto badania, zawierającej informacje o milionach ludzi, sięgające 1900 roku. Naukowcy przeanalizowali dane dotyczące około 135 tys. osób z 62 krajów na całym świecie, żeby sprawdzić, jak wzrost i waga zmieniły się na przestrzeni stu lat w zależności od warunków życia. Poprawę warunków życiowych oparli na tzw. wskaźniku rozwoju społecznego (z j. ang. Human Development Index, HDI), który obejmuje oczekiwaną długości życia, czas spędzony na edukacji i dochód na mieszkańca.

Dobór płciowy

Analiza danych wykazała, że ​​na każde 0,2 punktu wzrostu HDI kobiety były średnio o 1,7 cm wyższe i 2,7 kg cięższe, podczas gdy mężczyźni byli o 4 cm wyżsi i 6,5 kg ciężsi. Sugeruje to, że wraz z poprawą warunków życia zarówno wzrost, jak i waga rosną, ale ponad dwukrotnie szybciej u mężczyzn niż u kobiet.

Naukowcy sprawdzili również, jak wyglądało to w poszczególnych krajach. Wykorzystali do tego historyczne dane dotyczące wzrostu w Wielkiej Brytanii, gdzie HDI wzrósł z 0,8 w 1900 r. do 0,94 w 2022 r. W pierwszej połowie stulecia średni wzrost kobiet wzrósł o 1,9 proc. ze 159 cm do 162 cm, podczas gdy średni wzrost mężczyzn wzrósł o 4 proc. ze 170 cm do 177 cm.

Według badaczy to preferencje seksualne kobiet mogły napędzać trend na wyższych, bardziej umięśnionych mężczyzn. Jednak obecnie, w epoce otyłości, większa waga nie oznacza większej masy mięśniowej. Postawa i budowa ciała są głównymi wskaźnikami zdrowia i witalności, a dobór płciowy faworyzuje mężczyzn, którzy są w stanie lepiej chronić i bronić swoich partnerek i potomstwa przed innymi.

– Kobiety mogą uważać wyższych mężczyzn za bardziej atrakcyjnych, ponieważ wydają się silniejsi – powiedział prof. Lewis Halsey z University of Roehampton. Uczony dodał, że wyższy wzrost oznacza również, że w miarę dorastania, tacy mężczyźni nie doświadczyli złych warunków bytowych czy środowiskowych.

Inne prace pokazały, że wyżsi ludzie zarabiają więcej, ale bycie wysokim ma też swoje wady. Wyżsi mężczyźni, jak wskazują autorzy publikacji, są na przykład bardziej podatni na rozwój różnego rodzaju nowotworów, prawdopodobnie dlatego, że mają więcej komórek mogących gromadzić mutacje, które kulminują z czasem. Do tego wyżsi częściej mają problemy sercowo-naczyniowe.

Źródło: The Guardian, Science X Network, fot. PxHere/ CC0